Οθωνοί

Το νησί των Οθωνών (Fano στα ιταλικά από τους φανούς με τους οποίους επικοινωνούσαν σε μεγάλες αποστάσεις κατά το μακρυνό παρελθόν) βρίσκεται στη βορειοδυτική Ελλάδα και αποτελεί το δυτικότερο σημείο της χώρας. Η έκτασή του είναι λίγο μεγαλύτερη των 10.000 στρεμμάτων. Έχει αρκετά έντονο ανάγλυφο με ψηλότερη κορφή το Μεροβίγλι ή Monte Corvo (Όρος Κόρακα) όπως το αναφέρουν οι Ιταλοί, στα 393μ υψόμετρο. Στα δυτικά κυριαρχεί ο ασβεστόλιθος και προς την ακτή δεσπόζουν εντυπωσιακοί γκρεμοί. Στα ανατολικά επικρατούν ψαμμίτες και άργυλος, με εξαίρεση το Καστρί. Βρέχεται στα δυτικά από το ανοιχτό Ιόνιο (με το βάθος των 1000 μέτρων να βρίσκεται κοντά στην ακτή), στα βόρεια από το Ιόνιο ή την Αδριατική, ανάλογα ποια όρια αποδέχεται κάποιος και στα νότια και ανατολικά από την αβαθή Θάλασσα της Χειμάρρας. Μεγάλο τμήμα του νησιού, αλλά και της γύρω θάλασσας ανήκει στο δίκτυο Natura 2000. Μικρορέματα διασχίζουν το νησί με πιο σημαντικά αυτά της Μηλιάς, της Νεροτριβιάς και αυτό που εκβάλει ακριβώς δυτικά του γηπέδου. Η ροή των υδάτων είναι εποχιακή και σχετίζεται με τις βροχοπτώσεις. Μικρή λάκκοι μπορούν να κρατήσουν νερό όλο το χρόνο. Υπάρχουν εκτεταμένοι ελαιώνες και λίγες άλλες καλλιέργειες καθώς οι περισσότερες έχουν εγκαταλειφθεί. Στη φυσική βλάστηση επικρατούν τα αείφυλλα πλατύφυλλα (μακκί), οι κυπαρισσώνες, και σε μικρότερο βαθμό φρύγανα λόγω παλιότερων φωτιών και παλιότερης έντονης βόσκησης. Μυρτιές, Σχινάρια, Φιλύκια, Ράμνοι είναι τα βασικά δασικά είδη στα ανατολικά, ενώ στα δυτικά επικρατούν το Πουρνάρι και το Κυπαρίσσι. Σε υγρές θέσεις υπάρχουν επίσης αρμυρίκια και Ασημόλευκες. Με τα μέχρι τώρα γνωστά στοιχεία υπάρχει στο νησί ένα είδος φιδιού, η Δεντρογαλιά, δύο είδη Σαύρας, η Κερκυραϊκή Σαύρα και η Τρανόσαυρα, ένα είδος αμφιβίου, ο Πρασινόφρυνος, ενώ από τους ντόπιους αναφέρονται και χελώνες, των οποίων η παρουσία δεν επιβεβαιώθηκε. Τα χειρόπτερα του νησιού δεν έχουν μελετηθεί καθόλου, ενώ από χερσαία θηλαστικά βρίσκουμε τον Λαγό, τον Ρουμάνικο Σκαντζόχοιρο και τουλάχιστον ένα είδος ποντικού. Τα θαλάσσια θηλαστικά γύρω από τους Οθωνούς παρουσιάζουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον καθώς στα δυτικά βρίσκουμε Φυσητήρες, Πτεροφάλαινες, Σταχτοδέλφινα και Ζωνοδέλφινα, ενώ στα πιο ρηχά Κοινά Δελφίνια και Ρινοδέλφινα. Μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες είχε σημαντική παρουσία εδώ και η Μεσογειακή Φώκια που όμως εξαφανίστηκε (όχι πριν τη δεκαετία του 1970). Αισιόδοξο είναι το γεγονός ότι υπάρχουν ξανά κάποιες πρόσφατες θεάσεις του είδους και κυρίως στην περιοχή που έβρισκε καταφύγιο διαχρονικά, δηλαδή στην περιοχή Φώκες. Για την ορνιθοπανίδα τα στοιχεία είναι λιγοστά. Υπάρχουν κάποιες πληροφορίες για τον 19^ο αιώνα και λίγες πρόσφατες. Έτσι η λίστα των ειδών αριθμεί 68 είδη, αλλά σίγουρα παρατηρούνται πολύ περισσότερα. Φωλιάζουν Πετρίτες (2 επικράτειες το 2022), Βραχοκιρκίνεζα, Γερακίνες (3 επικράτειες το 2022), Καλόγεροι, Κόρακες, Καρδερίνες, Φλώροι, Δεκαοχτούρες, Βουνοσταχτάρες, Μιλτοχελίδονα, Σταβλοχελίδονα, Λευκοχελίδονα, Ωχροστριτσίδες, Κοκκινοτσιροβάκοι, Μαυροτσιροβάκοι, Αετομάχοι, Σπιτοσπουργίτια, Γαλαζοκότσυφες, λίγοι Κότσυφες και λίγα Τρυγόνια, Γκιώνηδες, Τυτούδες ενώ ίσως φωλιάζουν Σπίνοι, Γαλαζοπαπαδίτσες κ.α.. Τα Αγριοπερίστερα ήταν πολύ κοινά το 19^ο αιώνα και στις αρχές του 20^ου, όμως κατά τον Α΄.Π.Π. τα εξόντωσαν οι Γάλλοι στρατιώτες. Σήμερα τα λίγα άτομα που μοιάζουν φαινοτυπικά με άγρια, σύμφωνα με τους ντόπιους είναι ημιάγρια πρώην εξημερωμένα περιστέρια. Κατά το 19^ο αιώνα φώλιαζε στους Οθωνούς και ο Μαυροπετρίτης και ίσως εξακολούθησε να το κάνει μέχρι και τη δεκαετία του 1990. Αναφέρεται σε ιστορικές πηγές ότι κατά το μεσαίωνα στους Οθωνούς έπιαναν γεράκια και τα χρησιμοποιούσαν για κυνήγι, ενώ σε παλιό Οθωνιάτικο τραγούδι υπάρχει ο στοίχος ‘παίρνω το πετρίτα μου και πάω να κυνηγήσω’. Το νησί βρίσκεται πάνω στον μεταναστευτικό διάδρομο που συνδέει την δυτική Βαλκανική με την ανατολική Ιταλική Χερσόνησο μέσω της Απουλίας. Έτσι η μετανάστευση των πτηνών είναι έντονη και οι ντόπιοι παλιά το εκμεταλλεύονταν έντονα, κυνηγώντας κυρίως Ορτύκια και Τρυγόνια. Ασαφές είναι το καθεστώς ενός ιδιαίτερου είδους πτηνού των κάθετων γκρεμών, του Τοιχοδρόμου. Είχαν θανατωθεί κάποια άτομα το 19^ο αιώνα, τα οποία αποτελούν και τις μόνες επιβεβαιωμένες καταγραφές της Περιφερειακής Ενότητας Κέρκυρας. Δεν υπάρχει καμία πρόσφατη παρατήρηση όμως οι κάτοικοι του νησιού περιγράφουν ένα πτηνό με χαρακτηριστικά που ταιριάζουν στο είδος και το οποίο το ονομάζουν Γκρεμοπούλι. Στην ακτή και στην γύρω θάλασσα υπάρχει αξιόλογη παρουσία Αρτέμηδων και Θαλασσοκράκων.